کمربند لاغری، بالن و حلقه‌ی معده، جراحی، طب سوزنی و داروهای لاغری، روش‌های مختلف کاهش وزن هستند، اما ...

اگر بدن خود را دوست داشته باشید این احساس به شما کمک می‌کند که وزنتان را کاهش دهید. به جای فکر کردن به روش‌های انحرافی کاهش وزن، اگر دید مثبتی نسبت به بدن خود داشته باشید و تصویر مناسبی از فیزیک خود در ذهنتان ایجاد کنید، می‌توانید تأثیر برنامه‌های کاهش وزن را بر اساس یک رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن، بهبود ببخشید و از این برنامه‌ها برای کم کردن اضافه وزنتان بیشتر سود ببرید و روش درست را انتخاب کنید.

چرا کمربند لاغری نه؟

یکی از رایج‌ترین روش‌های لاغری استفاده از کمربندهای لاغری است. کمربندهای لاغری دو نوع هستند: حرارتی و لرزشی که هیچ‌کدام باعث سوزانده شدن چربی‌ها نمی‌شوند و تأثیری در کاهش وزن حقیقی ندارند.

کمربندهای حرارتی فقط آب را از بدن خارج می‌کنند که بعد از مدت کوتاهی با جایگزین شدن آب، همه چیز به حالت اول برمی‌گردد.

کمربندهای لرزشی با ارتعاشی که ایجاد می‌کنند باعث شکسته شدن و جابجا شدن چربی‌ها می‌شوند و ممکن است به ظاهر باعث کاهش سایز شوند ولی سؤال اینجاست که چربی‌های جابجا شده کجا می‌روند؟

جواب این است که چربی‌ها وارد جریان خون شده و در دیواره داخلی رگ‌ها رسوب می‌کنند یا در محل‌های پرخطر مثل دور قلب یا کبد تجمع می‌کنند. در واقع به این وسیله ظاهر خود را درست کرده و از درون به خود لطمه زده‌ایم.

اصولاً استفاده از دستگاه‌های لاغری موضعی نوعی نشانی غلط دادن است. اگر می‌بینیم چربی بیشتر در ناحیه شکم و پهلو جمع می‌شود به خاطر تنظیمات خاصی است که در بدن ما حاکم است. بدن چربی‌های اضافی را در جایی که کمترین خطر را برایش دارد ذخیره می‌کند و هر وقت هم که لازم داشت از همان جا برمی‌دارد.

نکته مهم اینجاست که همان طور که شما کار خاصی روی شکم‌تان انجام نداده‌اید که چاق شود برای لاغر شدنش هم لازم نیست کار خاصی بر رویش انجام دهید و راه درستش تغذیه مناسب و در پیش گرفتن سبک زندگی سالم است. جالب است بدانید شما اگر حتی به طور مرتب پیاده روی هم کنید از شکم و پهلو و باسن لاغر خواهید شد.

گفتنی است که هیچ کدام از کمربندهای لاغری مجوز مراکز علمی دنیا مانند FDA را ندارند و استفاده از آن‌ها به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و اگر مضر نباشند قطعاً بی‌خاصیت هستند.

چرا بالن و حلقه معده نه؟

1- در میان روش‌های لاغری این‌ها مصداق سرپوش گذاشتن روی مشکل هستند، چون مانع از گرسنگی و تمایل شما به غذا نمی‌شوند، فقط سدّی در برابر خوردن شما ایجاد می‌کنند.

تصور کنید تمایل زیادی به خوردن دارید و غذای دلخواه‌تان هم در برابرتان است اما نمی‌توانید بخورید. وقتی می‌توان درست خوردن را یاد گرفت و از لذت غذا به شکل طبیعی برخوردار شد و از این طریق لاغر هم شد، چه نیازی به این روش‌های عذاب‌آور برای لاغری است؟

2- بالن معده باعث برگشت اسید معده (ترش کردن) می‌شود که مشکلات کوتاه‌مدت و خطرات درازمدتی را متوجه فرد می‌کند.

3- دانستن این نکته مهم است که مشکل اصلاً در معده نیست بلکه در ذهنیت و عادت‌های فرد است.

چرا جراحی لاغری نه؟

1- هیچ عمل جراحی بی عارضه نیست، به خصوص جراحی روی بافت چربی که با خطرات و عوارض گاه مرگباری نظیر آمبولی چربی همراه است. در واقع در میان روش‌های لاغری، عوارض جراحی برای کاهش وزن از همه بیشتر است.

2- در میان روش‌های لاغری، جراحی مصداق ظاهرسازی است. جراح فقط چربی‌های ظاهری را برمی‌دارد که کم‌خطرتر است و با چربی‌های خطرناک‌تر کاری ندارد. جراح چربی‌های دور کبد و قلب را برنمی‌دارد. چربی‌هایی که در دیواره رگ‌ها رسوب کرده را برنمی‌دارد. حتی امکان این که چربی‌های ظاهری هم به طور متناسبی برداشته شود، نیست مثلاً شخص شکم لاغر پیدا می‌کند با بازوهای چاق و بدنش تناسب خود را هم از دست می‌دهد.

به علاوه وقتی شخص به ظاهر لاغر می‌شود یک دلخوشی و اطمینان خاطر کاذب پیدا می‌کند در حالی که او از درون همان فرد چاق قبلی است و همان عوارض تهدیدش می‌کند.

3- در این دنیا هیچ چیز بی‌دلیل نیست. اضافه‌وزن شما هم قطعاً دلایلی دارد. دلایل اضافه وزن شما در درون شما است، در عادت‌ها، انتخاب‌ها و سبک زندگی‌تان. بنابراین راه حل را هم باید در درون خود جستجو کنید نه در دنیای بیرون از خود.

جراح نمی‌تواند عادت‌های شما را هم جراحی کند. هر روشی که تمرکز شما را از درون به بیرون معطوف کند از راه صحیح، دورتان می‌کند و با ایجاد خوش بینی کاذب و تأخیر در گرفتن تصمیم صحیح مانع سلامتی شما می‌شود.

چرا طب سوزنی نه؟

چون تنها تأثیر طب سوزنی در کاهش اشتها است آن هم در دوره‌ای که استفاده می‌شود و چون دلایل اضافه‌وزن که در عادت‌ها و آگاهی‌ها و انتخاب‌های فرد است تغییر نمی‌کند، بعد از قطع درمان همه چیز به جای اول برمی‌گردد و فرد می‌ماند با سرخوردگی یک تجربه ناموفق.

چرا قرص لاغری نه؟

1- قرص لاغری هم یکی دیگر از روش‌های لاغری است، اما امروزه دیگر همه می‌دانند که هیچ دارویی بی‌عارضه نیست. قرص لاغری تأثیرات منفی و مخربی بر جسم و روان شما می‌گذارد. تأثیراتی مانند عصبی شدن بی‌دلیل، مشکلات قلبی، مشکلات گوارشی و کاهش جذب ویتامین‌های غذا و… و این‌ها جدای از عوارض بعضی داروهای رایج دیگر مثل Tenuate است که اصولاً هیچ مجوز معتبر علمی ندارند.

2- چون تأثیر قرص لاغری کم و محدود است و معمولاً در کل بیشتر از چهار یا پنج کیلوگرم نیست.

3- چون تأثیر قرص لاغری موقتی است. قرص لاغری دلایل اضافه ‌وزن شما را برطرف نمی‌کند و عادت‌های شما را تغییر نمی‌دهد. قرص لاغری یا اشتها را کاهش می‌دهد یا جلوی جذب چربی‌ها را به بدن می‌گیرد.  پس تأثیرش محدود به زمانی است که آن را می‌خورید و با کنار گذاشتن آن اثراتش هم از بین می‌رود.

4- چون لاغر شدن با قرص لاغری مثل نمره گرفتن با تقلب است و لطف و لذت چندانی ندارد؛ در حالی که لاغر شدن با تلاش فردی بسیار لذت بخش است و باعث افزایش اعتماد به نفس و رضایت درونی می‌شود. ما دوست داریم فردا وقتی در آینه نگاه می‌کنید بگویید این من بودم که خودم را لاغر کردم. در آن صورت بیشتر مراقب دستاوردهای‌تان خواهید بود و مثل یک دارایی گران‌بها از آن مراقبت خواهید کرد و احتمال برگشت وزن‌تان به حداقل خواهد رسید.

5- برای این که لاغر شدن مسیر شاهانه ندارد. لاغر شدن مسیر میانبر ندارد. کاهش وزن یک اتفاق جادویی نیست که با قرص و داروی لاغری اتفاق بیفتد. کاهش وزن یک مسیر و یک روند است که باید طی شود. فرق یک فرد هشتاد کیلویی با یک فرد شصت کیلویی فقط در وزنشان نیست. این دو نفر در عادت‌ها، انتخاب‌ها و سبک زندگی با هم متفاوتند. یک فرد هشتاد کیلویی اگر می‌خواهد واقعاً به یک فرد شصت کیلویی تبدیل شود باید با آموزش و تمرین، استحقاق شصت کیلویی شدن را پیدا کند وگرنه به هر شکل دیگری لاغر شود لاغری‌اش ظاهری و موقتی خواهد بود و دیر یا زود رشته‌هایش پنبه خواهد شد و به وزن قبلی‌اش برخواهد گشت.

مسئولیت انتخاب درست

روش‌های لاغری و کاهش وزن بسیار هستند و این شما هستید که مسئولیت انتخاب درست را به عهده دارید.

28 سالگی بهترین سن برای رژیم گرفتن

اگر قصد دارید اضافه وزنتان را کاهش دهید، متخصصان تغذیه معتقدند که بهترین زمان برای آغاز رژیم گرفتن از سن 28 سالگی است.

بررسی‌ها نشان داده است موفق‌ترین افراد در تلاش برای لاغر شدن، کسانی هستند که از این سن شروع به رژیم گرفتن می‌کنند.

این بررسی‌ها روی 3000 هزار زن در حدود 30 سالگی صورت گرفته است. متخصصان تغذیه در انگلیس تأکید دارند که زنان در اواخر دهه 20 سالگی به دلیل داشتن زمان و اراده قوی‌تر بهتر از عهده این کار برمی‌آیند. به علاوه چون آن‌ها در این سن بیشتر نگران افزایش وزن خود هستند، اغلب با تمرکز بیشتری به اهداف خود برای کاهش وزن می‌پردازند و توجه دارند.

از سوی دیگر زنان در دهه 30 سالگی اغلب به قدری مشغله دارند که کمتر فرصت می‌کنند به وزن خود توجه کنند و در سنین 40 و 50 سالگی نیز علاقه خود را برای متناسب نگه داشتن بدن‌شان از دست می‌دهند.

نکاتی درباره داروهای کاهش وزن

درمان چاقی با قرص‌ها و داروهای لاغری درمان قطعی و دائمی نیست و حتی مصرف قوی‌ترین این داروها حداکثر 5 تا 10 کیلوگرم از وزن افراد چاق را در طول یک سال کاهش می‌دهد. این در حالی است که فرد باید متحمل هزینه‌های گزاف خرید این داروها شود و مخارج زیادی را بابت مصرف آن‌ها پرداخت نماید.

تغییر شیوه زندگی به سمت تحرک بیشتر و مصرف غذاهای سالم‌تر تنها راه حل مبارزه با مشکل چاقی است. 

در خصوص افرادی که دارای نمایه توده بدن ( BMI) بالایی بوده و مبتلا به چاقی مفرط هستند درمان‌های دارویی حتی به شکل موقت نیز پاسخگوی این افراد نبوده ضمن آن که رژیم‌های غذایی نیز در این افراد تأثیر کمی به دنبال دارد.

خیلی از افراد چاق و آن‌هایی که از افزایش وزن رنج می‌برند به دنبال داروهایی می‌گردند تا بدون تغییر شیوه تغذیه بتوانند وزن خود را کاهش دهند. در این راه یک گروه از داروها از جذب چربی‌های خورده شده جلوگیری می‌نماید، اما این بدان معنا نیست که شما با خوردن این داروها می‌توانید هر چه قدر چربی که مایل بودید، استفاده نمایید. بلکه آن چه در این بین ضروری است تغییر رژیم غذایی شما می‌باشد و اتفاقاً مطالعات جدید نشان می‌دهد که صرفاً استفاده از داروهای کاهش دهنده‌ی جذب چربی، نمی‌تواند تغییر رژیم غذایی لازم برای درمان چاقی را به همراه داشته باشد.

در مطالعه‌ای که اخیراً در نروژ انجام شده است از گروهی از داروها که مانع جذب چربی غذا در روده می‌باشد، استفاده شده است. در هنگام مصرف این نوع دارو توصیه می‌شود میزان مصرف چربی خود را محدود به 30 درصد کالری دریافتی روزانه کنند. مصرف بالای چربی در این افراد خطر اثرات سوء گوارشی مانند مدفوع شل، بد بو و بی‌اختیاری را به همراه دارد.

کشف این نوع از داروها مژده بسیار خوبی در درمان چاقی بوده است، ولی این تصور که افراد چاق می‌توانند هر نوع مواد غذایی را بخورند و فقط با استفاده از این نوع داروها علاوه بر لذت از غذاهای پرچرب از افزایش وزن رهایی یابند، یک باور کاملاً نادرست می‌باشد.

از طرف دیگر بعضی تصور می‌نمایند که عوارض این نوع از داروها یعنی اسهال پُرحجم در صورت استفاده از غذاهای پرچرب باعث می‌شود افراد به سوی رژیم غذایی کم‌چرب تمایل یافته و کاهش وزن محسوسی را تجربه کنند.

در مطالعه اخیر که بر روی 44 فرد بالغ چاق انجام گرفت اثرات داروهای مانع جذب چربی در دستگاه گوارش روی تغییر شیوه تغذیه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد، کسانی که از این نوع از دارو استفاده می‌کنند نسبت به افرادی که استفاده نمی‌کنند کمی بیشتر از میانگین توصیه شده (30 درصد از انرژی دریافتی) از چربی دریافت می‌کنند.

نتایج این مطالعه حاکی از آن بود، آن‌هایی که از داروهای مانع جذب چربی استفاده می‌کردند به طور متوسط 33 درصد کالری دریافتی روزانه آن‌ها از چربی بود، درحالی‌که که در برابر آن برای افرادی که از دارونما استفاده می‌کردند مصرف چربی روزانه 28 درصد بود.

قرص‌های چربی سوز را با آگاهی مصرف کنید!

به گفته یک استاد فارماکولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایران، همه قرص‌های چربی سوز خطرناک نیستند ولی باید با آگاهی آن‌ها را مصرف کرد.

دکتر پروانه رحیمی مقدم با اشاره به این که داروهای چربی سوز به صورت مختلف در بدن اثر می‌کنند و همه آن‌ها مضر نیستند؛ گفت: به عنوان مثال داروهایی هستند که موجب تجزیه نشدن چربی‌ها در روده شده و باعث تولید اسهال چرب می‌شوند. البته این داروها در طولانی مدت باعث دفع ویتامین‌های محلول در چربی شده و فرد را با سوء تغذیه روبرو می‌کند.

وی تصریح کرد: گروه دیگری از داروهای چربی سوز هم هستند که مهار کننده جذب چربی هستند و باعث می‌شوند چربی وارد چرخه سوخت بدن نشود اما به طور کلی داروهای چربی سوزی که سوخت و سوز بدن را بالا می‌برند چند مشکل ایجاد می‌کنند که بی‌احتیاطی و ناآگاهانه مصرف کردن آن‌ها می‌تواند موجب مرگ شود.

دکتر رحیمی مقدم افزود: داروهایی که بر روی غده تیروئید اثر می کنند، سوخت و ساز را از آن طریق بالا می‌برند و در افرادی که مشکلات قلبی عروقی دارند می‌تواند موجب مرگ شود. این داروها باعث از بین رفتن چربی‌های سلولی شده و به بدن آسیب می‌رسانند. همچنین بالا رفتن سوخت و ساز بر روی دستگاه گوارش نیز اثرگذار بوده و باعث ناراحتی‌های گوارشی می‌شود.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: پزشکی که برای افراد چاق (BMI بالاتر از 30) این داروها را به تنهایی یا به صورت ترکیبی تجویز می‌کند باید عملکرد داروها را توضیح دهد تا بیمار با آگاهی، مصرف چربی سوزها را انتخاب کند.

فرآوری: معصومه آیت اللهی

بخش تغذیه و آشپزی تبیان